Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Ortadoğuda Demokratikleşme SBK 528 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. NEBİ MİŞ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Fikret Topal

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Ders içeriği üç temel konu etrafında hazırlanmıştır. Bunlardan ilki demokrasi teorisi, ikincisi ise İslam ve demokrasi tartışmalarıdır. Özellikle bu ikinci kısımda İslam ve demokrasi tartışmasının hem genel çerçevesi hem de Ortadoğu bağlamında demokratik gelişmeler ya da siyasal reforma yönelik tartışmalar merkeze konularak okuma metinleri seçilmiştir. Üçüncü kısımda ise daha çok Ortadoğu?da seçilmiş bazı ülkelerdeki politik sistemde yaşanan dönüşüm ve siyasal reforma yönelik tartışmalar ele alınmıştır. Bu bağlamda, özellikle demokrasi-İslam tartışmasında ortaya çıkan literatür hem teorik hem de ülke uygulamaları bakımından ele alınarak incelenmesi hem Ortadoğu?nun demokratikleşme hareketleri bakımından hem de İslam toplumlarında demokrasinin mümkünlük koşulları açısından önemlidir.

Dersin İçeriği

Demokrasinin Anlam Çerçevesi ve Temel İlkeler

Modern Çağda Demokrasinin Gelişmesi

Modern Dünyada Demokrasi Türleri
Demokrasinin Geleceği
Devlet, Otorite ve Modernleşme
İslam ve Demokrasi I: Teorik ve Kavramsal Tartışmalar
İslam ve Demokrasi II: Ortadoğu?da Demokratikleşme ve Reform
Din, Siyaset ve Sekülerizm
İslam ve Sivil Toplum
Asker -Siyaset
Ülke Örnekleri, Suriye, İran, Mısır, Kuzey Afrika, Körfez Ülkeleri

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
Kaynaklar
Ders Notu

G. Sartori, Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, Çev: Tunçer Karamustafaoğlu, Mehmet Turhan, Türk Demokrasi Vakfı Yayını, Ankara, 1993
R. Dahl, Demokrasi Üstüne, Çev: Betül Kadıoğlu, Ankara, 2001
Samuel Huntington, Üçüncü Dalga, Yirminci Yüzyıl Sonlarında Demokratlaşma, Çeviren: Ergun Özbudun, Türk Demokrasi Vakfı Yayınları, Ankara 2002

Ders Kaynakları

Arent Lijphart, Demokrasi Motifleri, Otuz Altı Ülkede Yönetim Biçimleri ve Performansları, Çev: Güneş Ayas, Utku Umut Bulsan, Salyangoz Yayınları, İstanbul, 200 

Samuel Huntington, ?Demokrasinin Üçüncü Dalgası?, Edit: Larry Diamond ve Marc F. Platter, Demokrasinin Küresel Yükselişi, Yetkin Yayınları, Ankara 1995
Donald L. Horowtz, ?Demokratik Sistemleri Karşılaştırmak?, Edit: Larry Diamond ve Marc F. Platter, Demokrasinin Küresel Yükselişi, Yetkin Yayınları, Ankara 1995,
 Manfred G. Schmidt, Demokrasi Kuramlarına Giriş, Çev: M. Emin Köktaş, Vadi Yayınları
 Faared Zakaria, Özgürlüğün Geleceği/Yurtta ve Dünyada İlliberal Demokrasi, Çev: Meral Öztoprak Sağır-H. Serkan Akıllı, İstanbul, Kırmızı Yayınları, 2007
 Ahmet Davutoğlu, ?İslâm Dünyasının Siyasî Dönüşümü: Dönemlendirme ve Projeksiyon?, Divan Dergisi, Yıl 7, Sayı, 12, 2002
 Simon Bromley, ?Ortadoğu?da Devletler Sistemi: Kökeni, Gelişimi ve Geleceği?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001
 Hamid Dabaşi, İslamda Otorite, İnsan Yayınları, İstanbul 1995
 Abdurrahman Arslan, Peygamber Ümmetinden Ulusun Devletine, Abdurrahman Arslan, Modern Dünyada Müslümanlar (içinde), İletişim Yayınları, 2004
 Abdurrahman Arslan, Peygamber Ümmetinden Ulusun Devletine, Abdurrahman Arslan, Modern Dünyada Müslümanlar (içinde), İletişim Yayınları, 2004
 Bassam Tibi, ?Islamism and Democracy: On the Compatibility of Institutional Islamism and the Political Culture of Democracy?, Totalitarian Movements and Political Religions, Vol. 10, No. 2, June 2009
 Wahabuddin Raees, ?Democracy and democratization in contemporary Muslim societies: A theoretical analysis?, Intellectuel Discourse,Vol, 18, NO 2,, 2010
 Vali Nasr, ?The Rise of Muslim Democracy, Journal of Democracy, Vol: 16, No: April 2005
 Anwar Ibrahim, ?Universal Values and Muslim Democracy?, Journal of Democracy, Vol: 17, No: 3, July, 2006
? Raymond Hinnebush, ?Authoritarian Persistence, Democratization Theory and the Middle East: An Overview and Critique?, Democratization, Vol.13, No.3, June 2006

 Raymond Hinnebush, ?Prospect for Democratization in the MiddleEast?, Edit: Rahbek, Birgitte (Editör), Democratization in the Middle East: Dilemmas and Perspectives, Aarhus University Press, 2005,
Jeffrey Haynes, ?Democratisation in the Middle East and North Africa:What is the Effect of Globalisation??, Totalitarian Movements and Political Religions,Vol. 11, No. 2, June 2010, pp. 133?149,
 Mohammed Abed al-Jabri, Democracy and the Current Arab Reality, Democracy, Human Rights and Law in Islamic Thought, I.B.Tauris Publishers, 2009, ss.119-138
 Mehran Kamrava, The Question Democracy, The Modern Middle East, A Political History the Since First World War, University of California Press, 2011, ss. 345-373
 Dafna H. Rand, ?Drives of Political Change in the Middle East and North Africa?, Edit:David S. Sorenson, Essential Themes Interpreting the Middle East, Westview Press, 2010, ss. 97-124
Jillian Schwedler, Religion and Politics, Edit: Michelle Penner Angrist, Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010, ss. 91-113-133
Beverley Milton-Edwards, ?Siyaset ve Din?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 528-548
Sheila Carapico, ?Civil Society?, Edit: Michelle Penner Angrist, Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010, ss. 91-111
Tim Niblock ?Ortadoğu?da Sivil Toplum, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 576-597
 Norman Barry, ?Sivil Toplum, Din ve İslam?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss. 1-17
 Chandran Kukhatas, ?İslam Demokrasi ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss.21-36
 Detmar Doering, ?Dinler ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte Ankara, 1999, ss.45-71
Ömer Çaha, ?İslam ve Sivil Toplum?, Derleme: İslam Sivil Toplum ve Piyasa Ekonomisi, Liberte, Ankara, 1999, ss. 115-127
Ferhad İbrahim- Heidi Wedel (Derleyenler), Ortadoğu?da Sivil Toplumun Sorunları, İletişim Yayınları, Çev: Erol Özbek, İstanbul, 2007
David S. Sorenson, Civil Military Relations, Essential Themes Interpreting the Middle East, Westview Press, 2010, ss.125-157
Steve A. Cook, Ruling But Not Governing The Military and Political Development in Egypt, Algeria, and Turkey, The Johns Hopkins University Press, 2007
 Gareth Stansfield, ?Siyasi Yaşam ve Ordu?, Editör: Youssef M. Choueiri, Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften?, İnkilap, İstanbul, 2001, ss. 423-442
Michelle Penner Angrist (Edit), Politics&Society in the Contemporary Middle East, , Lynne Rienner, 2010 (Bu kaynakta her biri farklı bir kişi tarafından yazılmış ilgili ülkeler: Algeria, Egypt, Iran, Iraq, Israel, Jordan, Kuweit and the United Arab Emirates, The Palastinian Authority, Saudia Arabia, Syria, Turkey)
Maye Kassem, Democratization? Reforms as a Means of Stabilizing Authoritarian Rule in Contemporary Egypt?, Edit: Dietrich Jung, Democratization and Development New Political Strategies for the Middle East, Palgrave Macmillan, 2006, ss, 129-150
Søren Schmidt, ?State and Market in Syria: The Politics of Economic Liberalization?, Edit: Dietrich Jung, Democratization and Development New Political Strategies for the Middle East, Palgrave Macmillan, 2006, ss 151-177
Raymond A. Hinnebusch, ?State and Civil Society in Syria, Middle East Journal, Vol. 47, No. 2 (Spring, 1993), pp. 243-257

Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Performans Görevi (Uygulama) 30
1. Performans Görevi (Seminer) 20
Toplam 100
1. Final 60
1. Yıl İçinin Başarıya 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)