Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
G.K. Seç I:Bilimsel Araştırma Yöntemleri SBE 207 3 3 + 0 3 4
Ön Koşul Dersleri -
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. MİTHAT TAKUNYACI
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları -
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Bilimsel araştırma süreçlerini tanıtmak ve kendi alanına dair problemleri tespit etmek bunları çözme çabasını bilimsel süreçlerle yaşamaktır.
Dersin İçeriği Bilim ve temel kavramlar (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.), bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, bilimsel yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin farklı görüşler, problem, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve veri toplama yöntemleri (nicel ve nitel veri toplama teknikleri), verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması ve raporlaştırılması.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bilim ve onunla ilgili temel kavramları (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.) tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Sınav, Sözlü Sınav, Performans Görevi,
2 Bilimsel araştırmanın temel yapısını ve dayandığı temel felsefeleri açıklar. Grup Çalışması, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Performans Görevi, Sınav,
3 Bilimsel araştırma sürecinin temel yapısını fark eder. Anlatım, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Tartışma, Sözlü Sınav, Performans Görevi, Ödev,
4 Kendi alanına dair araştırma soruları geliştirir ve alanındaki problemleri tanımlamaya çalışır. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Performans Görevi, Sözlü Sınav, Sınav,
5 Nitel ve nicel yöntemlerin dayandığı temel felsefeleri tanımlar ve bu iki yöntemin farklılıklarını fark eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev,
6 Nicel yöntemlere dair temel kavram ve araştırma modellerini fark eder. Tartışma, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Anlatım, Performans Görevi, Sınav,
7 Nicel yöntemlerde kullanılan örneklem ve çeşitlerine örnekler verir. Anlatım, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev,
8 Nicel yöntemlerde kullanılan veri toplama araçlarını tanır ve bunlara dair kendi alanına özgü problemler üzerinden örnekler sunar. Grup Çalışması, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Performans Görevi, Sınav,
9 Nitel araştırma tasarımlarını tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev,
10 Nitel araştırmada örneklem çeşitlerini tanır ve kendi alanına dair geliştirdiği problemden, nitel bir örneklem seçer. Grup Çalışması, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Sözlü Sınav, Sınav,
11 Nitel araştırmada veri toplama araçlarını tanır ve kendi alanına özgü bir problem doğrultusunda veri toplama aracı geliştirir. Bireysel Çalışma, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev, Performans Görevi,
12 Toplanan verilerin analiz etme verileri toplama süreçlerini fark eder. Grup Çalışması, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Proje / Tasarım, Sınav,
13 Araştırmaların raporlaştırılması sürecinde referans verir, kaynakça gösterir, temel bilgilerin yanı sıra araştırma raporunda yer alması gereken diğer unsurları tanır ve kendi alanına özgü bir problemden hareketle öğrendiklerini uygular. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev, Sözlü Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin içeriğinin tanıtılması ve yapılan alan araştırmalarından örnekler gösterilmesi. Ders notu (1. Bölüm) okunacak
2 Bilimsel araştırmaya ait temel kavramlar: Bilim, Bilimsel bilgi, olgu, kavram, prensip, yasa, hipotez, teori tanımlarının verilmesi. Araştırmanın ne olduğu ve araştırma süreci nasıl gerçekleştiğinin verilmesi. Ders notu (2. Bölüm) okunacak.
3 Araştırma yöntemlerinin kökenleri ve tarihçesinin gözden geçirilmesi. Araştırmaya nasıl başlandığı ve araştırma sorularının nasıl geliştirilmesi gerektiğinin vurgulanması. Alan özgü problemler geliştirilmesinin sağlanması. Ders notu (2. Bölüm) okunacak.
4 Veri toplama süreci. Evren, örneklem ve değişken kavramlarının gözden geçirilmesi. Eğitim araştırmalarında kullanılan yöntemler hakkında bilgi verilmesi. Alana özgü problem geliştirilerek bu kavramları ilgili örnekler üzerinde betimlemek. Ders notu (3. Bölüm) okunacak
5 Nicel araştırma tasarımı ve ilgili temel kavramların verilmesi. Alana özgü nicel yöntemlerle geliştirilebilecek problemlerin belirlenmesi. Ders notu (4. Bölüm) okunacak
6 Nicel araştırma tasarımı veri toplanma yollarının verilmesi ve anket, gözlem formu ve ölçek geliştirmenin nasıl geçekleştiği; dikkat edilmesi gereken hususların neler olduğunun verilmesi. Alan özgü problem yada problemler üzerinden nicel veri toplama ara Ders notu (5. Bölüm) okunacak
7 Nitel araştırma desenlerinin tanıtılması ve bunların farklılıklarının verilmesi. Ders notu (1- 5. Bölüm) okunacak
8 ARA SINAV Ders notu (6. ve 7. Bölüm) okunacak
9 Nitel araştırmada örneklem çeşitlerinin tanıtılması ve alana özgü problemlerin nitel örneklemelerinin alınmasına dair örneklerin verilmesini sağlama. Ders notu (8. Bölüm) okunacak
10 Nitel araştırmada veri toplama yöntemlerinin (görüşme, gözlem, doküman incelemesi) tanıtılması ve alan özgü bir problem üzerinden görüşme soruları ve gözlem dokümanlarının geliştirilmesinin sağlanması. Ders notu (9. Bölüm) okunacak
11 Nitel araştırmada veri analizinin nasıl gerçekleştiği konusunun gözden geçirilmesi. Ders notu (10. Bölüm) okunacak
12 Araştırma raporunda bulunması gereken bölümlerin tanıtılması ve bu raporun yazılması sırasında dikkat edilecek hususların (kaynakça, referans verme, içindekiler, tablolar listesi vs.) tanıtılması. Tüm bölümler incelenecek
13 Alanla ilgili belirlenen problemler doğrultusunda araştırma sürecinin yaşanılmasının sağlanması. Tüm bölümler incelenecek
14 Alanla ilgili belirlenen problemler doğrultusunda araştırma sürecinin yaşanılmasının sağlanması. .....
Kaynaklar
Ders Notu Bilimsel araştırma yöntemleri ders notu (1. ve 10. bölüm arası)
Ders Kaynakları (1) Çepni, S. (2001). Araştırmacı Öğretmen ve Öğrenciler İçin: Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Erol Ofset: Trabzon
(2) Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş- Nitel ve Nitel Eleştirel Kuram Metodolojiler. Anı Yayıncılık: Ankara.
(3) Mayring, P. (2000). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. Çevirenler: Adnan Gümüş ve M. Sezai Durgun. Baki Kitapevi: Adana
(4) Palmer, R.E. (2002). Hermenötik. Çeviren: İbrahim Görener. Anka yayınları: Ankara
(5) Punch, K.F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Baskı. Çev: Dursun Bayrak-H. Bader Arslan- Zeynep Akyüz. Siyasal Kitapevi: Ankara
(6) Seale, C. (1999). The Quality of Quantitive Research: Introducing Qualitative Methods. Sage: London
(7) Silverman, D. (2005). Doing Qualitative Research: A Practical Handbook (second edition). Sage: London
(8) Yıldırım, A.; H. Şimşek (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 5. Basım. Seçkin Yayıncılık: Ankara
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyal Bilgiler eğitimini destekleyen sosyal bilim disiplinlerini tanır ve sosyal bilgiler eğitiminde kullanır.
2 Sosyal bilgiler eğitimi alanında tanımlanmış bir hedef doğrultusunda süreci tasarlar.
3 Sosyal bilgiler eğitimi alanında özel öğretim yöntemlerini uygular, verileri değerlendirir ve bu veriler ışığında toplumsal olayları sosyolojik perspektifle yorumlar.
4 Sosyal bilgiler eğitimi alanında eğitim problemlerini tanımlar, modeller ve çözer.
5 Etkin vatandaş olarak sorumluluk bilinciyle küresel ve toplumsal sorunları tespit eder ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirir.
6 Eğitim uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve ölçme araçlarını kullanır.
7 Eğitim uygulamalarında disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar.
8 Eğitim uygulamalarında bağımsız davranır, inisiyatif kullanır ve yaratıcı davranış sergiler
9 Yaşam boyu öğrenme kapsamında sözlü ve yazılı iletişim becerileri edinerek mesleki ve etik sorumluluk anlayışı kazanır.
10 Çevreye ilişkin sorunları tespit ederek çözüm önerileri getirecek projeler tasarlar.
11 Kalite konularını tanımlar ve bu konuları alanı ile ilgili durumlarda kullanır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 40
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ödev 1 10 10
Sözlü Sınav 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 109
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,36
Dersin AKTS Kredisi 4