1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Pr. (Yl) (Tezli)
  3. Klasik Türk Edebiyatı Çalışma Konu ve Yöntemleri (2020 - 2021)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Klasik Türk Edebiyatı Çalışma Konu ve Yöntemleri ETE 503 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. VİLDAN COŞKUN
Dersi Verenler Prof.Dr. BAYRAM ALİ KAYA,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş. Gör. Bedriye Gülay AÇAR
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Alanla ilgili temel kaynaklar, kütüphane, katalog, yapılmış örnek çalışma vb. malzemenin tanıtımı ve bunlardan yararlanma yolları; alanda hazırlanacak tez çalışmasının hazırlanma süreci ve izlenecek yollar. Alanın önemli çalışma konularından biri olan metin incelemesi, metin tahlili, diğer tematik tahlil çalışmaları ile şair biyografilerinin hazırlanması konusunda bilinmesi ve dikkat edilmesi gereken hususlar ile bilhassa kaynaklardan yararlanma yollarının öğretilmesi, adayların alanda tez hazırlama sürecinin tüm aşamalarına dair bilgilendirilmesi.
Dersin İçeriği

Bu derste, alanla ilgili temel kaynaklar, ihtisas kütüphaneleri, araştırma merkezleri ve kataloglar ile bunlardan yararlanma yollarına dair bilgi verilecek, alanda üzerinde çalışılmış veya çalışılabilecek belli başlı konular üzerinde durulacak, bunları hazırlama yöntem ve teknikleri hakkında bilgi verilecektir. Bunlar içinde bilhassa Karşılaştırmalı Metin Neşri çalışması hakkında teorik ve uygulamalı bir şekilde durulacaktır. İnceleme-metin ve divan tahlili ile diğer tematik tahlil konuları üzerinde durulacak, aynı zamanda bir biyografik çalışma hazırlanırken izlenmesi gereken yol ile bu süreçte dikkat edilmesi gereken hususlar üzerinde hem teorik, hem de uygulamalı bir şekilde durulacaktır. İlgili tahlil çalışmalarının dizinlerinin nasıl hazırlanacağının da öğretileceği bu derste ayrıca, genel olarak alanla ilgili tez hazırlanması sürecinde izlenmesi gereken yol ve uyulması gereken kurallar hakkında da bilgi verilecektir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Alanla ilgili temel kaynakları sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Sözlü Sınav,
2 Kütüphane, katalog, yapılmış örnek çalışma vb. malzemeyi ve bunlardan yararlanma yollarını açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Anlatım, Sözlü Sınav,
3 Kütüphane, katalog, yapılmış örnek çalışma vb. malzemeyi ve bunlardan yararlanma yollarını yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Tartışma, Sınav, Ödev,
4 Kütüphane, katalog, yapılmış örnek çalışma vb. malzemeyi ve bunlardan yararlanma yollarını karşılaştırır. Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap, Sınav,
5 Alanda hazırlanacak tez çalışmasının hazırlanma süreci ve izlenecek yollar ile ilgili bilgisini geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav,
6 Alanda hazırlanacak tez çalışmasının hazırlanma süreci ve izlenecek yollar ile ilgili hüküm verir. Soru-Cevap, Proje Temelli Öğrenme , Anlatım, Ödev, Performans Görevi,
7 İnceleme-Metin çalışmaları ve ilgili aşamalarını bilir. Tartışma, Anlatım, Ödev, Sınav,
8 Yapılmış İnceleme-Metin çalışması örnekleri ile bunlardan yararlanma yollarını bilir, bunları karşılaştırır, yorumlar ve hüküm verir. Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
9 Eseri incelenen şair veya yazarın biyografi, edebî kişilik ve eserlerinin hazırlanmasında ilgili kaynakları ve bunlardan yararlanma yollarını bilir. Tartışma, Soru-Cevap, Ödev, Sınav,
10 İnceleme-Metin çalışmaları konusunda özgün akademik çalışmalar yapar. Bireysel Çalışma, Sınav, Ödev,
11 Bir divan ya da divançe ile tematik unsurlara yönelik tahlil çalışmaları ve ilgili aşamalarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav, Ödev,
12 Alanda yapılmış tahlil çalışması örnekleri ile bunlardan yararlanma yollarını bilir, bunları karşılaştırır, yorumlar ve hüküm verir. Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav, Ödev,
13 Divan, divançe veya tematik unsurlara yönelik tahlil çalışmaları konusunda özgün akademik çalışmalar yapar. Bireysel Çalışma, Sınav, Ödev,
14 Tez hazırlama sürecinde izlenmesi gereken yol ile uyulması gereken kuralları bilir ve uygular. Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Klasik Türk Edebiyatı araştırmalarında usül hakkında genel bilgiler. Alanla ilgili araştırmalarda yararlanılabilecek kütüphaneler, kataloglar.
2 Yazma eserlerin özellikleri.
3 Karşılaştırmalı metin çalışmalarında, metnin transkripsiyonunda, metnin imlasında, metnin tespitinde ve kurulmasında, metnin karşılaştırmasında-edisyon kiritiğinde izlenecek yol.
4 Nüsha farklarının belirlenmesinde izlenecek yol, yapılmış örnek çalışmaların tanıtımı, incelenmesi.
5 Biyografi hazırlamada, edebî kişilik ve eser incelenmesinde kaynaklardan yararlanma yolları.
6 Tezin yazım safhasında dikkat edilecek ve izlenecek yollar.
7 İnceleme-Metin çalışmalarına giriş: Klasik Türk Edebiyatı alanında İnceleme-Metin Çalışmalarına dâir. İnceleme bölümünde bulunması muhtemel alt bölümler ile bunların hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar.
8 Bir divan veya divançenin şekil ve içerik özelliklerinin belirlenmesi ve hazırlanması.
9 ARA SINAV
10 Matbu metinlerin transkripsiyonunda ve imlâsında dikkat edilmesi gereken hususlar ile karşılaşılan problemlerin çözüm yolları.
11 Örnek akademik İnceleme-Metin Çalışmalarının karşılaştırmalı bir şekilde incelenmesi. Prof. Dr. Hüseyin Akkaya, Nevres-i Kadim Dîvânı, İnceleme-Metin; Prof. Dr. Hatice Aynur, Çâkerî Dîvânı; Doç. Dr. Bayram Ali Kaya, Osman Nevres ve Dîvânı, İnceleme-Metin; Yrd. Doç. Dr. Mustafa Çıpan, Fasîh Dîvânı, İnceleme-Tenkitli Metin.
12 Çalışmanın Giriş bölümünün Genel Dizininin hazırlanması ve ilgili dizin programını kullanmanın uygulamalı bir şekilde gösterilmesi. MS Word Programının 2007 versiyonundan hareketle, dizine alınacak kelimelerin kodlanması ve dizin oluşturulma işleminin araştırılması.
13 Bir divan ya da divançenin tüm unsurlarının tahlili. Bir divanın belli bir unsurunun tahlili. Belli bir konu veya unsurun, Klasik şiirin bütünü ya da belirli bir dönemini esas alarak tahlili.
14 Örnek akademik tahlil çalışmalarının karşılıklı bir şekilde incelenmesi. Tahlil indekslerinin hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar ve izlenecek yollar. Prof. Dr. Mehmet Çavuşoğlu, Necati Bey Dîvânı’nın Tahlili; Doç. Dr. Nejat Sefercioğlu, Nev’î Dîvânı’nın Tahlili; Ömür Ceylan, Kuş Cenneti Şiirimiz – Klâsik Türk Şiirinde. Kuşlar, Filiz Kitabevi, Özge Öztekin, Divanlardan Yansıyan Görüntüler
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Nejat Sefercioğlu, Nev’î Dîvânı’nın Tahlili, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1990,
2. Cemal Kurnaz, Hayâlî Bey Dîvânı’nın Tahlili, MEB, İstanbul 1996,
3. Hüseyin Akkaya, Nevres-i Kadîm ve Türkçe Dîvânı, İnceleme-Metin-Tıpkıbasım, Harvard Üniversitesi, Cambridge 1996,
4. Hatice Aynur, 15.yy. Şairi Çâkerî ve Dîvânı, Boğaziçi, İstanbul 1999,
5. Mehmet Çavuşoğlu, Necâti Bey Dîvânı’nın Tahlili, Kitabevi, İstanbul 2001,
6. Harun Tolasa, Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Akçağ, Ankara 2001,
7. Mustafa Çıpan, Fasîh Dîvânı, İnceleme-Tenkitli Metin, MEB, İstanbul 2003,
8. Ömür Ceylan; Kuş Cenneti Şiirimiz–Klâsik Türk Şiirinde Kuşlar, Filiz Kitabevi, İstanbul 2003,
9. Hatice Aynur, Üniversitelerde Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları Tezler Yayınlar Haberler Toplu Sayı 1990-2005, İstanbul 2006,
10. Özge Öztekin, Divanlardan Yansıyan Görüntüler (18.yy. Divan Şiirinde Toplumsal Hayatın İzleri), Ankara 2006,
11. Kaplan Üstüner, Divan Şiirinde Tasavvuf, Birleşik Yayıncılık, İstanbul 2007,
12. İsmail Güleç,“Türkiye Üniversiteleri Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerinde Divan Tahlili Üzerine Yapılan Çalışmalar”, The Journal of Turkish Studies: Türklük Bilgisi Araştırmaları In Memoriam Şinasi Tekin: Şinasi Tekin Hatıra Sayısı II, yay. Cemal Kafadar, Gönül A. Tekin, XXXI/2, 2007, s. 1-27.
13. Bayram Ali Kaya, Osman Nevres ve Dîvânı, İnceleme-Metin, Akçağ Yayınları, Ankara 2010.
14. Tez Yazım Kılavuzu, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
15. Kaya, Bayram Ali, Eski Türk Edebiyatı Araştırmacısının El Kitabı (Ders Notları), TÜYATOK vb. Belli başlı resmi veya özel ihtisas kütüphaneleri ile katalogları.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. X
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. X
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar.
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar.
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. X
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. X
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. X
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. X
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
10 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur, Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
11 Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 10
1. Ara Sınav 70
2. Ödev 10
3. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 6 96
Ara Sınav 1 2 2
Ödev 2 10 20
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 6 6
Toplam İş Yükü 188
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 7,52
Dersin AKTS Kredisi 6