| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Hadis Tarihi ve Usulü | ILA 105 | 1 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi ZÜBEYDE ÖZBEN DOKAK |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. ERDİNÇ AHATLI, Prof.Dr. HAYATİ YILMAZ, Prof.Dr. ABDULLAH AYDINLI, Dr.Öğr.Üyesi ZÜBEYDE ÖZBEN DOKAK, Doç.Dr. ŞULE YÜKSEL UYSAL, |
| Dersin Yardımcıları | Prof. Dr. Abdullah AYDINLI, Prof. Dr. Erdinç AHATLI, Doç. Dr. Hayati YILMAZ, Dr. Öğr. Üyesi Şule Yüksel UYSAL |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Hadis tarihi ve usulünün temel kavramlarını tanıtmak ve hadisleri değerlendirmede metodoloji kazandırmak |
| Dersin İçeriği | Bu derste başlangıçtan günümüze hadis tarihi ve usulü, temel konuları, eserleri ve kavramlarıyla incelenecektir. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Hadislerin günümüze kadar geçirdiği aşamaları kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 2 | Peygamber, Vahiy Sünnet ve Hadis kavramlarını analiz eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Hadis Usûlünün temel kavramlarını tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 4 | Hadis usulünün temel meselelerini analiz eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Hadis ravilerinin tabakalarını tanır ve cerh ve ta´dil açısından değerlendirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 6 | Yakın dönem hadis çalışmalarını tanır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 7 | Hadisleri sahihlik-zayıflık açısından değerlendirebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Hadis tarihi ve usulüne giriş: Kavramlar, Hadisin Önemi, Sünnet vahiy ilişkisi | |
| 2 | Hadis Tarihinde dönemler: Tespit, Tedvin | |
| 3 | Tasnif Dönemi | |
| 4 | Tehzîb Dönemi | |
| 5 | Yakın dönem hadis çalışmaları, Türkiyede hadis çalışmaları | |
| 6 | Hadis Tarihinin Bazı Meseleleri | |
| 7 | Hadisleri inceleme gereği | |
| 8 | Hadis usulü eserleri | |
| 9 | Senedin incelenmesi, Sahâbe, Tâbiûn, Etbâu-Tâbiîn | |
| 10 | Ravide aranan nitelikler (adalet, zabt), Ravinin tadili ve cerhi, Ravide cerh ve tadilin birleşmesi, Ravinin cerh ve tadilinde kullanılan lafızlar, Ravinin âdâbı, Ravinin hadis öğrenme yolları | |
| 11 | Metnin İncelenmesi: Eldeki bilgilerle karşılaştırma, Dil özellikleri | |
| 12 | Hadislerin tasnifi, Makbul hadisler, Sahih ve Hasen hadis Merdud hadisler: Zayıf hadis: Mürsel, Munkatı, Mudal, Muallak, Mudelles | |
| 13 | Merdud hadisler: Muallel, Muzdarib, Maklub, Şâz, Munker, Metruk, Mevzu hadis, tarihçesi, hadis uydurma sebepleri, tanıma yolları | |
| 14 | Muşterek Hadis çeşitleri: Kudsi, Merfu, Mevkuf, Maktu, Musned, Muttasıl, Muanan , Mudrec, Haber-i Vâhid, Meşhur, Aziz, Ferd, Garîb, Musahhaf, Muharref, Mutâbî, Şâhid, Muhkem, Muhtelif |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Abdullah Aydınlı, Hadis Tarihi Ders Notları, Anadolu Ü. Yayınları, Hadis Tarihi ve Usulü, Eskişehir 2010 |
| Ders Kaynakları | 1. İsmail Lütfi Çakan, Hadis Edebiyatı Tarihi, İstanbul 1985. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. | X | |||||
| 2 | Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. | X | |||||
| 3 | Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 4 | Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 5 | İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. | X | |||||
| 6 | İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. | X | |||||
| 7 | Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 8 | Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. | ||||||
| 9 | Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 10 | İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. | X | |||||
| 11 | İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. | X | |||||
| 12 | Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir. | ||||||
| 13 | Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | X | |||||
| 14 | Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
| 15 | |||||||
| 16 | |||||||
| 17 | |||||||
| 18 | |||||||
| 19 | |||||||
| 20 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 70 |
| 1. Kısa Sınav | 5 |
| 2. Kısa Sınav | 5 |
| 1. Ödev | 20 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 3 | 6 |
| Ödev | 1 | 3 | 3 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 114 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,56 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||