| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslam Mezhepleri Tarihi | ILA 208 | 4 | 2 + 0 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. HABİB KARTALOĞLU, Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | İlk dönem İslam Mezhepleri ve günümüzde yaşayan dinî-siyasi İslam mezhepleri hakkında temel bilgiler vermek, dini farklılaşmaların sebepleri hakkında bilgi sahibi olmak. |
| Dersin İçeriği | Mezhepler Tarihinin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; mezheplerin ortaya çıkış sebepleri; ilk siyasi ve itikadi tartışmalar ve fırkalaşma hareketleri; İlk dönem İslam mezheplerinden Haricilik, Mürcie, Mutezile, Şia, Zeydiyye, İmâmiyye, İsmâiliyye, Hadis Taraftarları, Eşarîlik ve Mâturidîlik gibi mezheplerin ortaya çıkış sebepleri, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldıkları bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesine katkıları. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 2 | İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Tarihi süreçte ortaya çıkan temel İslam mezhepleri tanır, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 4 | Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini bilir | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla değerlendirir, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 6 | Mezhebî fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel dini ve siyasi unsurları açıklar | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 7 | Mezheplerin İslam düşüncesine katkılarını değerlendirir, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Ödev, Sınav , |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | İslam Mezhepleri Tarihi dersinin amacı, sahası, metodu, bazı kavramlar | |
| 2 | Klasik mezhepler tarihi kaynakları ve özellikleri, Mezheplerin tasnifi ve mezheplere ayrılmanın hükmü, | |
| 3 | İlk ihtilaflar ve mezheplere ayrılmaya yol açan sebepler. | |
| 4 | Haricilik ve İbaziyye mezhebi, | |
| 5 | Mürcie mezhebi ve Mutezile mezhebi | |
| 6 | Şia mezhebi ve genel bilgiler, Zeydiyye | |
| 7 | İsmailiyye ekolü ve İmamiyye ekolü, | |
| 8 | Nusayrilik ve temel görüşleri | |
| 9 | Dürzilik ve temel görüşleri, | |
| 10 | Yezidilik ve temel görüşleri | |
| 11 | Kadiyanilik ve temel görüşleri | |
| 12 | Vahhabilik, ortaya çıkış süreci, temel görüşleri ve etkileri | |
| 13 | Bahailiğin ortaya çıkışı ve temel görüşleri, | |
| 14 | Ehl-i Sünnet Ekolü; Selefilik, Maturidiyye ve Eşariyye |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [1] Abdurrahman Bedevi, Mezâhibul-İslâmiyyîn, Beyrut 1996. [17] Mustafa Öz, Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, Ensar Neşriyat, 2016. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. | ||||||
| 2 | Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. | ||||||
| 3 | Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 4 | Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 5 | İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. | X | |||||
| 6 | İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. | X | |||||
| 7 | Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 8 | Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. | ||||||
| 9 | Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 10 | İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. | X | |||||
| 11 | İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. | X | |||||
| 12 | Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir. | ||||||
| 13 | Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | X | |||||
| 14 | Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | ||||||
| 15 | |||||||
| 16 | |||||||
| 17 | |||||||
| 18 | |||||||
| 19 | |||||||
| 20 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 25 |
| 2. Ödev | 25 |
| 3. Ödev | 25 |
| 4. Ödev | 25 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Kısa Sınav | 2 | 2 | 4 |
| Final | 1 | 8 | 8 |
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü | 86 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 3,44 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 3 | ||