| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türkiyede Dini Akımlar | ILA 441 | 7 | 2 + 0 | 2 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Türkiyede siyasî-dinî akımları ve din anlayışlarındaki farklılıkları tarihsel, siyasi, dini, sosyo-psikolojik açıdan tahlil etmek, cemaatleşmenin sebeplerini incelemek ve günümüz dini cemaatlerini tanıtmak, bunların düşünsel yapılarını ortaya koymak, bilimsel bir bakış acısıyla değerlendirmek, |
| Dersin İçeriği | Dersin tanımı, amacı, konusu, kaynakları; dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi; dini akımların ortaya çıkmasında etkili olan sebepler; mevcut dini akımlar; dini akımların yapısal ve dini-fikri analizi; faaliyet alanları; geleneksel ve yenilikçi dini akımlar; bu akımların lider ve taraftar profilleri; akımlar üstü yaklaşım. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Din, mezhep, tarikat ve cemaat terimlerini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 2 | Türkiyede dini hareketlerin doğuşuna etki eden unsurları açıklar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Türkiyedeki dini hareketler arasındaki farkları ayırt eder, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav , Ödev, |
| 4 | Said-i Nursi ve Nur Cemaatinin özelliklerini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Süleyman Hilmi Tunahan ve Süleymancıların özelliklerini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 6 | İhlas/Işık cemaati, İskenderpaşa cemaati, Menzil cemaati vb. grupların ayırt edici özelliklerini açıklar | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| 7 | Türkiyede cemaatleşmeye sebebiyet veren hususları değerlendirir, | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav , Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş ve genel bir çerçeve, | |
| 2 | Dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi, | |
| 3 | Osmanlı Dönemi din-devlet ilişkileri, | |
| 4 | Cumhuriyet dönemi din-devlet ilişkileri, | |
| 5 | Türkiyede dinî yapı ve cemaatler, | |
| 6 | Menzi cemaati, İsmailağa cemaati ve Erenköy cemaati ve özellikleri, | |
| 7 | İskenderpaşa Cemaati ve özellikleri, | |
| 8 | Süleyman Tunahan cemaati ve faaliyet alanları, temel yaklaşımları | |
| 9 | Nur Cemaati, kaynakları ve temel yaklaşımları ve faaliyet alanları, | |
| 10 | Nur cemaatinin alt grupları ve Türkiyedeki etkinlikleri, | |
| 11 | H. Hilmi Işık cemaati ve faaliyet alanları, | |
| 12 | İskender Evrenesoğlu ve Mihr Vakfı | |
| 13 | Türkiyede radikal din anlayışı ve temsilcileri, | |
| 14 | Dinde mezhep ve meşrebe tabi olmanın dini pratik açısından önemi. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [2] Niyazi Berkes, Türkiyede Çağdaşlaşma, İstanbul-ts. [3] Nilüfer Göle, İslam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, İstanbul 2000. [4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995. [5] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002. [6] Şerif Mardin, Bediüzzaman Said Nursi Olayı, İstanbul 1995 [7] Şerif Mardin, Türk Tarihinde Nakşibendi Tarikatı, Çağdaş Türkiyede İslam, (ed. R. Tapper), İstanbul 1993. [8] Ruşen Çakır, Ayet ve Slogan, İstanbul 1990. [9] M. Türköne, Siyâsî İdeooloji Olarak İslâmcılığın Doğuşu, İstanbul 1991. [10] Şaban Sitembölükbaşı, Türkiyede İslamın Yeniden İnkişafı (1950-1960), İstanbul 1995. [11] İlyas Üzüm, Günümüz Alevîliği, Ankara 2000. [12] Şerif Mardin, Türkiyede Din ve Siyaset, İstanbul 1991. [13] Hasan Onat, Türkiyede Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003. [14] Mehmet Ali Kirman, Türkiyede Bir Yeni Dînî Cemâat Örneği Olarak Süleymancılık, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara 2000. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Kur’an-ı Kerim’i usulüne uygun okuyabilir ve metnin amacına uygun yorum yapabilir. | ||||||
| 2 | Alanıyla ilgili klasik ve modern metinleri anlayabilecek ve kendisini sözlü ve yazılı olarak ifade edebilecek düzeyde Arapça bilgisine sahiptir. | ||||||
| 3 | Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirleri, fiziksel ve ahlaki özellikleri, hadisin ve hadis ilminin tarihi seyri, usulü, problemleri, yorumlanması ve kültürel değeri hakkında bilgi sahibidir. | ||||||
| 4 | Klasik kaynaklarda ve modern araştırmalarda İslam fıkhının temel konularını bilir; mukayeseli hukuk yöntemleri çerçevesinde İslam hukuku ile diğer hukuk sistemleri arasında karşılaştırmalar yapabilir ve İslam hukukunu hukuk tarihi açısından değerlendirebilir. | ||||||
| 5 | İslam inanç esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde bilir ve Kelam problemlerinin bilimsel metotlarla çözümüne dair fikir yürütebilir. | ||||||
| 6 | İslam dünyasında dini ve siyasi gayelerle vücut bulmuş klasik ve çağdaş akımlar hakkında temel bilgi sahibidir. | X | |||||
| 7 | Tasavvufun tarihi, kavramları, kurumları, şahsiyetleri ve felsefesi hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 8 | Dini eğitim tarihi ile dini ve modern eğitim metotları hakkında bilgi sahibidir. Bu metotları din eğitiminde kullanabilir. Muhakeme gücü ve doğru düşünme yeteneği gelişir, kişisel güveni artar. | ||||||
| 9 | Din ve dini konular hakkında felsefi, sosyolojik ve psikolojik olarak düşünebilir. Müslüman düşünürler tarafından ortaya konulan düşünce konuları ve tarihi hakkında bilgi sahibidir. | X | |||||
| 10 | İnsanlığın düşünce seyrinin tarihi hakkında, yaşayan ve mensubu kalmamış dinler konusunda ana hatlarıyla bilgi sahibidir. Dinler arası mukayese yapabilir. | X | |||||
| 11 | İslam Tarihi’nin çeşitli dönemlerini bilir; İslam medeniyet ve bilimine siyasî, kültürel ve sosyal tarih açısından disiplinler arası, metodolojik, sentezci ve eleştirel bir bakış açısıyla bakabilir. | X | |||||
| 12 | Türk İslam Edebiyatı’nın formlarını tanır ve bu formlara ait örnekleri okuyup anlayabilir. Genel müzik nazariyatı bilgileri yanında Türk Din Musikisi formları hakkında bilgi sahibi olup uygulama yapabilir. Mimarî ve tezyini sanatlarının tarihini, özelliklerini bilir. Estetik düşünce anlayışına sahiptir. | ||||||
| 13 | Dini Bilimler alanında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapar. Bilimsel çalışmalarda bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | X | |||||
| 14 | Beşeri bilimler alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | ||||||
| 15 | |||||||
| 16 | |||||||
| 17 | |||||||
| 18 | |||||||
| 19 | |||||||
| 20 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 15 |
| 1. Ödev | 10 |
| 2. Kısa Sınav | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Ödev | 1 | 8 | 8 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 117 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,68 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||