Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Mezhepleri Tarihi ILA 214 4 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

-

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İlk dönem İslam Mezhepleri ve günümüzde yaşayan dinî-siyasi İslam mezhepleri hakkında temel bilgiler vermek, dini farklılaşmaların sebepleri hakkında bilgi sahibi olmak.

Dersin İçeriği

Mezhepler Tarihinin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; mezheplerin ortaya çıkış sebepleri; ilk siyasi ve itikadi tartışmalar ve fırkalaşma hareketleri; İlk dönem İslam mezheplerinden Haricilik, Mürcie, Mutezile, Şia, Zeydiyye, İmâmiyye, İsmâiliyye, Hadis Taraftarları, Eşarîlik ve Mâturidîlik gibi mezheplerin ortaya çıkış sebepleri, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldıkları bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesine katkıları.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
2 İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
3 Tarihi süreçte ortaya çıkan temel İslam mezhepleri tanır, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
4 Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini bilir Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
5 Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla değerlendirir, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
6 Mezhebî fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel dini ve siyasi unsurları açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
7 Mezheplerin İslam düşüncesine katkılarını değerlendirir, Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İslam Mezhepleri Tarihi dersinin amacı, sahası, metodu, bazı kavramlar
2 Klasik mezhepler tarihi kaynakları ve özellikleri, Mezheplerin tasnifi ve mezheplere ayrılmanın hükmü,
3 İlk ihtilaflar ve mezheplere ayrılmaya yol açan sebepler.
4 Haricilik ve İbaziyye mezhebi,
5 Mürcie mezhebi ve Mutezile mezhebi
6 Şia mezhebi ve genel bilgiler, Zeydiyye
7 İsmailiyye ekolü ve İmamiyye ekolü,
8 Nusayrilik ve temel görüşleri
9 Dürzilik ve temel görüşleri,
10 Yezidilik ve temel görüşleri
11 Kadiyanilik ve temel görüşleri
12 Vahhabilik, ortaya çıkış süreci, temel görüşleri ve etkileri
13 Bahailiğin ortaya çıkışı ve temel görüşleri,
14 Ehl-i Sünnet Ekolü; Selefilik, Maturidiyye ve Eşariyye
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

[1] Abdurrahman Bedevi, Mezâhibul-İslâmiyyîn, Beyrut 1996.
[2] Bağdadî, Mezhepler Arasındaki Farklar, çev. Ethem Ruhi Fığlalı, İstanbul 1991.
[3] E. Ruhi Fığlalı, İmâmiyye Şîası, İstanbul 1984.
[4] Eşârî, Makalâtül-İslâmiyyîn ve İhtilafül-Musallîn, thk.Helmut Ritter, Weisbaden 1980.
[5] Hasan Onat, Emeviler Devri Şii Hareketleri ve Günümüz Şiiliği, Ankara 1993.
[6] İbn Hazm, el-Fasl Fîl-Milel vel-Ehvâ ven-Nihal, Beyrut 1986.
[7] İmam Maturidi ve Maturidilik, (ed. Sönmez Kutlu), Ankara 2003.
[8] Kummî ve Nevbahtî, Kitâbul-Makâlât vel-Fırak ve Fırakuş-Şîa, çev. Hasan Onat-Sabri Hizmetli-Sönmez Kutlu-Ramazan Şimşek, Ankara 2004;
[9] Muhammed Ebû Zehra, İslâm´da Siyâsî ve İtikâdî Mezhepler Tarihi, çev: E. Ruhi Fığlalı-O. Eskicioğlu, İstanbul 1970.
[10] Sönmez Kutlu, Türklerin İslâmlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri, Ankara 2000.
[11] Şehristani, el-Milel ven-Nihal, tahik. Abdulemir Ali Mehna- Ali Hasan Faur, Beyrut 1993.
[12] W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. E.Ruhi Fığlalı, Ankara 1981.
[13] Fazlurrahman, İslam, Çev. Mehmet Aydın-Mehmet Dağ, Ankara 2000.
[14] İ. Abdulhamid, İslamda İtikâdî Mezhepler ve Akâid Esasları, M. Saim Yeprem, İstanbul 1983.
[15] M.Saffet Sarıkaya, İslam Düşünce Tarihinde Mezhepler, İsparta 2001.
[16] W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. E. Ruhi Fığlalı

[17] Mustafa Öz, Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, Ensar Neşriyat, 2016.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 97
1. Kısa Sınav 1
1. Ödev 1
2. Kısa Sınav 1
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 2 4
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 83
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,32
Dersin AKTS Kredisi 3