Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Tasavvuf Tarihi ve Felsefesi DAO 401 7 2 + 0 2 2
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SEZAİ KÜÇÜK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Dr. Öğr. Üyesi Büşra Çakmaktaş-Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Bilimsel bir alan olarak tasavvufun yapısı, ana kavramları, kaynakları ile zühd, tasavvuf ve tarikatlar dönemleri ve tasavvufun mesellerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi bu dersin temel amacını oluşturmaktadır.

Dersin İçeriği

Tasavvufun tanımı, konusu, gayesi, kaynak eserleri, kavramları ve diğer ilimlerle münasebeti, Zühd, Tasavvuf Dönemi ve Tarikatlar dönemi ve tasavvufun meseleleri.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Tasavvufun tanımı, konusu, gayesi ve özelliklerini anlatır. Tasavvufa ilişkin temel kavramları, tasavvufun kaynaklarını dar ve geniş anlamda tanımlar. Tasavvuf tarihinin tanımını bilir, kaynakları ve dönemlerini sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
2 Zühd ve Tasavvuf döneminin unsurlarını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
3 Tasavvuf kavramlarını, sufi uygulamalarını ve tasavvuf döneminde ortaya çıkan tasavvuf anlayışlarını yorumlar. Sufi biyografilerini örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
4 Tasavvufun diğer İslami ilimlerle münasebetini kurar, aralarındaki farklılıkları ayırt eder. Tasavvufun menşei ile ilgili görüşleri analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
5 Başlangıçtan tarikatlar dönemine kadar bu süreçte yer alan unsurları bir araya getirip genellemelere ulaşır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
6 Başlangıçtan tarikatlar dönemine kadar bu süreçte yer alan unsurları değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
7 Tarikatlar dönemi düşünce, kültür ve kurumlarına ilişkin temel kavram ve konuları dar ve geniş anlamda tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
8 Tasavvufi düşünce ve tarikat unsurlarını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
9 Tarikatlar dönemi sufi uygulamalarını yorumlar, örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
10 Tarikatlar arasındaki farklılıkları ayırt eder. Tarikatların tasavvufa getirdiği yorumları tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
11 Tasavvufi meseleler içerisinde yer alan konuları bir araya getirip, temsilcilerinin bu meselelere yaklaşımlarını da derleyerek genellemelere ulaşır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
12 Tarikatlar döneminde ortaya çıkan unsurları değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mistisizm ve Tasavvuf; Tasavvuf tanımı, konusu, gayesi ve özellikleri
2 Tasavvufun kaynağı: Kitap ve Sünnet; Tasavvufun kaynak eserleri (Klasikler)
3 Tasavvufun diğer İslami ilimlerle münasebeti; Tasavvufun sosyal ilimlerle ve güzel sanatlarla münasebeti
4 Zühd Dönemi ve Zühd Mektepleri
5 Tasavvuf Dönemi ve Tasavvuf Mektepleri
6 Tasavvuf kavramları (tahalluk); Tasavvuf kavramları (tahakkuk)
7 Tarikatlar Dönemi ve Tarikatların sosyal fonksiyonları
8 Tarikat Kurumları, tekkelerde eğitim, fütüvvet ve âhilik teşkilatı
9 Bayramiyye, Bedeviyye, Bektaşiyye, Çiştiyye
10 Halvetiyye, Kâdiriyye, Mevleviyye, Nakşbendiyye
11 Varlık ve Mertebeleri; Marifet (Bilgi)
12 İnsan ve İnsan-ı Kâmil; Râbıta
13 Rüya, İstiğâse, İstimdâd, Tevessül, Keramet, İcazet, Silsile
14 Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu

Yılmaz, H. Kamil (2002): Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Ensar Yayınları.

Ders Kaynakları

[1] Öztürk, Y. N. (1979): Kuran-ı Kerim ve Sünnete Göre Tasavvuf. İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
[3] Eraydın, S. (1981): Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
[4] Kara, M. (1983): Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları.
[5] Mahmut Erol Kılıç (2012): Tasavvufa Giriş, İstanbul: Sufi Yayınları.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Din ve Ahlak ile ilgili bilgileri tanır ve İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitiminde kullanır. X
1 Din ve Ahlak ile ilgili bilgileri tanır ve İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitiminde kullanır. X
2 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında eğitim problemlerini tanımlar, modeller ve çözer. X
2 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında eğitim problemlerini tanımlar, modeller ve çözer. X
3 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümler ve tasarlar. X
3 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında tanımlanmış bir hedef doğrultusunda bir süreci çözümler ve tasarlar. X
4 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında verileri çözümler, özel öğretim yöntemlerini uygular, sosyolojik ve psikolojik perspektif kazanır ve toplumsal olayları yorumlar. X
4 İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimi alanında verileri çözümler, özel öğretim yöntemlerini uygular, sosyolojik ve psikolojik perspektif kazanır ve toplumsal olayları yorumlar. X
5 Eğitim uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve hesaplama araçlarını kullanır. X
5 Eğitim uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve hesaplama araçlarını kullanır. X
6 Eğitim uygulamalarında disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar. X
6 Eğitim uygulamalarında disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar. X
7 Eğitim uygulamalarında bağımsız davranır, inisiyatif kullanır ve yaratıcı davranış sergiler. X
7 Eğitim uygulamalarında bağımsız davranır, inisiyatif kullanır ve yaratıcı davranış sergiler. X
8 Yaşam boyu öğrenme davranışı kazanır. X
8 Yaşam boyu öğrenme davranışı kazanır. X
9 Sözlü ve yazılı iletişim becerileri kazanır. X
9 Sözlü ve yazılı iletişim becerileri kazanır. X
10 Mesleki ve etik sorumluluk anlayışı kazanır. X
10 Mesleki ve etik sorumluluk anlayışı kazanır. X
11 Ulusal ve uluslararası çağdaş sorunları saptar ve bu sorunlara karşı duyarlı davranış gösterir. X
12 Kalite konularını tanımlar ve bu konuları alanı ile ilgili durumlarda kullanır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 1 1
Kısa Sınav 2 1 2
Ödev 1 5 5
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 61
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,44
Dersin AKTS Kredisi 2