Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Bilişsel Bilim ve Etmen Sistem Mühendisliği ENM 601 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. SAFİYE SENCER
Dersi Verenler Prof.Dr. HARUN TAŞKIN,
Dersin Yardımcıları Dr.Ünal Atakan KAHRAMAN
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Sistemler ve matematiksel sistemler teorisi, çok aşamalı ve geniş ölçekli sistemler, uyarıcı ve öğrenen sistemler ile karmaşık sistemlere uygulanması, karmaşık sistemlerin analizi, etmen tabanlı imalat, üretim ve ekonomik sistemler
Dersin İçeriği SSistemler ve matematiksel sistemler teorisi, çok aşamalı ve geniş ölçekli sistemler, uyarıcı ve öğrenen sistemler, bilgi tabanlı sistemler, bilişsel bilim, örüntü tanıma, insan-makine sistemleri, hesap zekası ve metadolojisi, system metadolojisi ve tasarımı, teknoloji mühendisliği ve imalat sistemleri, etmen ve etmen teknolojileri, çok etmenli sistemler, fiziksel olarak dağıtık sistemler, geniş ölçekli system tasarımı ve etmen tabanlı imalat üzerine örnek olay incelemeleri
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sistem ve sistem analizi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Ödev,
2 Etmen modellemenin nerede ve nasıl kullanılacağının öğrenilmesi Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Sınav , Ödev,
3 Etmen benzetim teknikleri ve programları Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Yapay zekaya giriş 1. Hafta Sunusu
2 Yapay zekaya giriş 2. Hafta Sunusu
3 Etmen sistemlere giriş 3. Hafta Sunusu
4 Etmen sistemlere giriş 4. Hafta Sunusu
5 Çok etmenli sistemler ve etmenler toplumu 5. Hafta Sunusu
6 Çok etmenli çevrelerin karakteristikleri 6. Hafta Sunusu
7 Etmen iletişimleri 7. Hafta Sunusu
8 Etmen teknolojisinden imalat uygulamasına geçiş 8. Hafta Sunusu
9 Etmen tabanlı modelleme 9. Hafta Sunusu
10 Etmen tabanlı modelleme 10. Hafta Sunusu
11 Planlama, çizelgeleme ve kontrol etmenleri 11. Hafta Sunusu
12 Etmen tabanlı tedarik zinciri yönetimi 12. Hafta Sunusu
13 Etmen tabanlı sosyal benzetim 13. Hafta Sunusu
14 Etmen tabanlı benzetim 14. Hafta Sunusu
Kaynaklar
Ders Notu Systems and Agent System Engineering Ders Notları
Ders Kaynakları [2] Artificial Intelligence A Modern Approach” Stuart Russell, Peter Norving, Prentice Hall 2003 ISBN 0-13-080302
[3] Multi Agent Systems
Gerhard Weiss, The MIT Press 1999
[4] Artificial Intelligence, Structures and strategies for complex problem Solving”, George F Luger, Addison Wesley, 2005
[5] “Agent Based Manufacturing and Control Systems”, Massimo Paolucci, Roberto Sacile, CRC Press 2005

[6]”Multiagent based Supply Chain Management”, Prof. Dr. J rg P. M ller, Prof. Dr. Brahim Chaib-draa, ISBN-10 3-540-33875-6 Springer Berlin Heidelberg New York,2006
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulamaktır.
2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilmektir.
3 Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulamaktır.
4 Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilmektir.
5 Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlamaktır.
6 Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve ileri düzeyde değerlendirmektir.
7 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk almaktır.
8 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilmektir.
9 Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgileri yorumlamaktır.
10 Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilmektir.
11 Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum sağlamaktır.
12 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetmektir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 7 7
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 5 5 25
Performans Görevi (Seminer) 1 5 5
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 148
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,92
Dersin AKTS Kredisi 6