| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İzolasyon Koordinasyonu | EEM 572 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. MEHMET ALİ YALÇIN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş.Gör.Talha ENES GÜMÜŞ |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | İzolasyon Koordinasyonu, elektrik tesislerinin tasarımı ve işletilmesinde önemli bir yer tutar. Enerji iletim ve dağıtım sistemlerinde meydana gelen arızaların önemli bir sebebi izolasyon malzemesinde meydana gelen atlama ve delinme gibi boşalma olaylarıdır. Söz konusu boşalma olayları ise, elektrik tesislerinde vuku bulan iç ve dış aşırı gerilimlerin sonucu olarak ortaya çıkarlar. Bu aşırı gerilimlere karşı tesislerin korunması, sistem izolasyonu ve koruma aygıtlarının koruma seviyeleri arasında optimum koordinasyonun sağlanması konularını kapsayan izolasyon koordinasyonu hakkında temel bilgilerin verilmesi. |
| Dersin İçeriği | Temel kavramlar. Yüksek gerilim tesislerinde meydana gelen aşırı gerilimler: İç ve dış aşırı gerilimler. Atlama ve dayanma gerilimleri. İletim hatlarının yıldırım darbelerine karşı davranışları. Manevra aşırı gerilimlerine göre elektrik tesislerinin boyutlandırılması. Aşırı gerilimlere karşı koruma aygıtları. Parafudrlar: Parafudrların özellikleri, çeşitleri ve seçimi. Yüksek gerilim elektrik tesislerinde izolasyon koordinasyonu. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Yüksek gerilim tesislerinde meydana gelen iç ve dış aşırı gerilimleri ve ilgili konuları bilir | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , Ödev, |
| 2 | Aşırı gerilimlere karşı koruma aygıtları seçimini yapar | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Benzetim, | Sınav , Ödev, |
| 3 | Yüksek gerilim elektrik tesislerinde yalıtım koordinasyonunu tasarlayabilir | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Benzetim, | Sınav , Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Temel kavramlar, tanımlar. | |
| 2 | Dış aşırı gerilimler ve yıldırım. | |
| 3 | İç aşırı gerilimler: Jeneratör yükünün kalkması, Ferranti olayı. | |
| 4 | Kısa devre arızaları ve kısa devrenin açılması sırasında oluşan aşırı gerilimler. | |
| 5 | Manevra aşırı gerilimleri. Kapasitif devrenin açılması, Ferrorezonans. | |
| 6 | Atlama ve Dayanma gerilimleri | |
| 7 | Aşırı gerilimlere karşı koruma prensipleri. | |
| 8 | İletim hatlarının yıldırıma karşı korunması. | |
| 9 | Koruma aygıtlarına genel bakış. Parafudrlar: Özellikleri ve çeşitleri | |
| 10 | Parafudrların seçimi: Parafudrun koruma seviyesine ve maksimum deşarj akımına göre belirlenmesi. | |
| 11 | Parafudr konumunun belirlenmesi. | |
| 12 | Yüksek Gerilim tesislerinde izolasyon koordinasyonu. | |
| 13 | İzolasyon koordinasyonunda sistemin nötr noktası topraklama durumunun etkisi. | |
| 14 | İzolasyon koordinasyonunda geleneksel ve istatistikî yöntemler. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Andrew R Hileman, “Insulation Coordination for Power Systems”, Marcel Dekker, 1999 |
| Ders Kaynakları | 1. M.S.Naidu, V.Kamaraju, “High Voltage Engineering”, Tata Mc Graw-Hill, New Delhi, 1997. 2. .Greenwood, A. “Electrical Transients in Power Systems”, John Wiley, New York 1991. 3. M.Khalifa, “High Voltage Engineering, Theory and Practice”, Marcel Dekker, New York, 1990. 4. Klaus Ragaller, “Surges in High Voltage Networks”, Plenum Press, New York, 1980. 5. W.Diesendorf, “Insulation Coordination in High-Voltage Electric Power Systems”, Butterworth & Co. Ltd, 1974 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi | X | |||||
| 1 | Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi | X | |||||
| 2 | Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilme becerisi | X | |||||
| 2 | Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilme becerisi | X | |||||
| 3 | Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulama becerisi | X | |||||
| 3 | Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulama becerisi | X | |||||
| 4 | Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilme becerisi | ||||||
| 4 | Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilme becerisi | X | |||||
| 5 | Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgi | X | |||||
| 5 | Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgi | X | |||||
| 6 | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi | ||||||
| 6 | Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi | X | |||||
| 7 | Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve değerlendirmede ileri düzeyde beceri | X | |||||
| 7 | Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve değerlendirmede ileri düzeyde beceri | X | |||||
| 8 | Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk alma becerisi | ||||||
| 8 | Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk alma becerisi | ||||||
| 9 | Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi | X | |||||
| 9 | Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi | ||||||
| 10 | Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliği | ||||||
| 10 | Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliği | ||||||
| 11 | Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi | ||||||
| 11 | Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi | ||||||
| 12 | Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum becerisi | ||||||
| 12 | Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum becerisi | ||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Ödev | 10 |
| 2. Ödev | 10 |
| 3. Ödev | 10 |
| 4. Ödev | 10 |
| 5. Ödev | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 8 | 8 |
| Ödev | 5 | 10 | 50 |
| Final | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü | 146 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,84 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||