Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Türkçesi I TDE 251 3 4 + 0 4 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

Farsça I

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. VİLDAN COŞKUN
Dersi Verenler Doç.Dr. İLHAN UÇAR, Prof.Dr. OZAN YILMAZ,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Emel Tek, Arş. Gör. Tuğçe Takoğlu

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Osmanlı Türkçesi döneminde kulanılan Arap alfabesini öğretmek, bu alfabeyle yazılmış metinleri okuma ve anlama becerisini kazandırmak. 

Dersin İçeriği

Osmanlı Türkçesinde kullanılan yazı sistemi, Arapça ve Farsça unsurlar ve bu unsurların Osmanlı Türkçesinde kullanım Şekilleri, Anlamları ve Yapıları.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı harfleriyle yazılmış debi metinleri okuyup anlayabilir ve günümüz alfabesine dayalı çevriyazıya aktarabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
2 Arapça vezin bilgisine sahip olur. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
3 Arapça ve Farsça tamlama yapılarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
4 Osmanlı Türkçesi metinlerindeki Arapça ve Farsça yapıları tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Osmanlı Türkçesinin Türk dili tarihindeki yeri. Osmanlı Türkçesinde Arapça ve Farsça etkisi. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
2 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Aslî ve zâid harfler. Kelimenin veznini bulmak. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
3 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Arapça kelime çeşitleri. İsim, masdar, ism-i fâil, ism-i mefûl, sıfat-ı müşebbehe. Arapça kelimelerde çokluk (cem'). Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
4 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Aksâm-ı Seb'a. Arapça kelimelerin kısımları. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
5 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Masdarlar. Sülâsî mücerred masdarlar, mimli masdarlar, mec'ûl masdarlar.. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
6 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Mezîdünfîh masdarlar ve ilâl kaideleri. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
7 Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Mezîdünfîh masdarlar ve ilâl kaideleri. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
8 Arapça izafet yapıları. Harf-i tarîf. Şemsî ve kamerî tamlama. Lafzî izafet. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
9 ARA SINAV
10 Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Farsça isimler, sıfatlar ve filler. Farsça fiil gövdeleri. Geçmiş zaman ve geniş zaman gövdesi. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
11 Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Farsça tamlama çeşitleri. Kesre-i izâfet, hemze-i izâfet, yâ-yı izâfet. Birleşik sıfatlar. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
12 Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Osmanlı Türkçesinde kullanılan Farsça ön ekler. Farsça ism-i fâil yapıları. Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
13 Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Osmanlı Türkçesinde kullanılan Farsça son ekler. Farsça ism-i mefûl yapıları Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
14 Eski Anadolu Türkçesi dönemi ile Klasik Osmanlı Türkçesinin karşılaştırması Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Prof. Dr. Faruk K. TİMURTAŞ, Osmanlı Türkçesi Grameri

Prof.Dr. Hayati Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu II

Prof. Dr. Fahir İZ, Eski Türk Edebiyatında Nazım, Nesir

Ferit Devellioğlu, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lügat

Şemsettin SAMİ, Kâmûs-ı Türkî.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Ödev 20
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 3 3
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 92
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,68
Dersin AKTS Kredisi 5