Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Tasavvuf Edebiyatı TDE 289 3 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. VİLDAN COŞKUN
Dersi Verenler Arş.Gör.Dr. BEDRİYE GÜLAY AÇAR, Prof.Dr. VİLDAN COŞKUN,
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş.Gör. B.Gülay Açar
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Tasavvuf ve Türk Tasavvuf edebiyatının başlıca özellikleri ile kaynakları; önemli temsilcileri ve eserleri hakkında temel bilgilerin kazandırılması.
Dersin İçeriği Tasavvufun tanımı, belli başlı özellikleri, çeşitli tasavvuf nazariyeleri ve başlıca tasavvuf terimleri; Türk Tasavvuf edebiyatının belli başlı nazım tür ve şekilleri; tarihi gelişimi, ilk Türk mutasavvıfları ve eserleri; Anadolu’da Türk Tasavvuf edebiyatının başlangıcı ve yüzyıllara göre meşhur şahsiyetleri ile eserlerinden seçilmiş örnekler.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Tasavvufun tanımlar ve özelliklerini sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav,
2 Türk Tasavvuf edebiyatının tarihi gelişimini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav,
3 Klasik Türk şiirinde sıkça kullanılmış olan belli başlı tasavvuf terimlerini yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav,
4 Türk Tasavvuf edebiyatının başlıca nazım tür ve şekillerini analiz eder. Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Performans Görevi,
5 Türk Tasavvuf edebiyatının yüzyıllara göre belli başlı şahsiyetlerini karşılaştırır. Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Ödev,
6 Türk Tasavvuf edebiyatından yüzyıllara göre seçilmiş belli başlı metin örnekleri derler ve bunlar üzerinde değerlendirmelerde bulunur. Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Tasavvufun tanımı, kaynakları, özellikleri, konusu ve amacı. İslam Ansiklopedisi´nden (TDV) "tasavvuf" maddesi okunmalı.
2 Belli başlı tasavvuf terimleri (İlâhi aşk, cezbe, vahdet-i vücûd, insân-ı kâmil, fenâ’, seyr ü süluk, tarikat, silsile, pîr, mürid, derviş, âdâb ve erkân vb.) Tasavvuf sözlüklerinden tasavvufun belli başlı terimlerine dair ön araştırma yapılmalı.
3 Türk Tasavvuf edebiyatının doğuşu ve tarihi gelişimi. Türk mutasavvıfların tasavvuf anlayışları Prof. Dr. Abdurrahman Güzel´in "Dini-Tasavvufi Türk Edebiyatı" adlı kitabından ilgili konu okunmalı.
4 Türk Tasavvuf edebiyatının belli başlı nazım türleri ve şekilleri. Prof. Dr. Abdurrahman Güzel´in "Dini-Tasavvufi Türk Edebiyatı" adlı kitabından ilgili konu okunmalı.
5 Ahmed Yeseví ve Divan-ı Hikmet’inden örnekler Ahmed Yeseví´nin hayatı ve Divan-ı Hikmet’inden seçilen örnek metinler okunmalı.
6 Mevlânâ ve Mesnevi’sinden örnekler. Mevlânâ´nın hayatı ve Mesnevi’sinden seçilen örnek metinler okunmalı.
7 Yunus Emre ve şiirlerinden örnekler. Yunus Emre´nin hayatı ve Makâlât’ından seçilen örnek metinler okunmalı.
8 Âşık Paşa ve Garîbnâmesi'nden örnekler Âşık Paşa´nın hayatı ve Divan´ından seçilen örnek metinler okunmalı.
9 ARA SINAV
10 Kaygusuz Abdal - Hacı Bayram-ı Veli ve şiirlerinden örnekler. Kaygusuz Abdal ve Hacı Bayram-ı Veli´nin hayatı ve şiirlerinden seçilen örnek metinler okunmalı.
11 Eşrefoğlu Rûmi - Niyâzî-i Mısrî ve şiirlerinden örnekler. Eşrefoğlu Rûmi ve Niyâzî-i Mısrî'nin hayatı ve şiirlerinden seçilen örnek metinler okunmalı.
12 Aziz Mahmud Hüdâyi - Sunullah-ı Gaybî ve şiirlerinden örnekler. Aziz Mahmud Hüdâyi ve Sunullah-ı Gaybî´nin hayatı ve şiirlerinden seçilen örnek metinler okunmalı.
13 Pir Sultan Abdal - Âşık Ömer ve şiirlerinden örnekler. Pir Sultan Abdal ve Âşık Ömer'in hayatı ve şiirlerinden seçilen örnek metinler okunmalı.
14 İsmail Hakkı Bursevî - Osman Şems ve şiirlerinden örnekler. İsmail Hakkı Bursevî ve Osman Şems'in hayatı ve şiirlerinden seçilen örnek metinler okunmalı.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları Prof. Dr. Fuat Köprülü, “Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar” (Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara);
Prof. Dr. Süleyman Uludağ, “Tasavvuf Terimleri Sözlüğü” (Marifet Yayınları, İstanbul)
Prof. Dr. Abdurrahman Güzel, “Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı” (Akçağ Yayınları, Ankara);
Mahir İz, “Tasavvuf” (Kitabevi Yayınları, İstanbul);
Necip Fazıl Kısakürek, “İslam Tasavvufu ve Batı Mistisizmi” (Büyükdoğu Yayınları, İstanbul);
Prof. Dr. İskender Pala, “Yunus Emre” (Timaş Yayınları, İstanbul);
Dr. Kaplan Üstüner, “Divan Şiirinde Tasavvuf” (Birleşik Yayınevi, Ankara);
Prof. Dr. Metin Akar, “Çıktım Erik Dalına” (TDV Yayınları, Ankara),
Prof. Dr. Selçuk Eraydın, “Tasavvuf ve Tarikatlar” (İstanbul);
Prof. Dr. Hayati Develi, “Ahmed Yesevi” (Metropol Yayınları, İstanbul);
Annemarie Schimmel, “Tasavvufun Boyutları (Çev. Ender Gürol)” (İstanbul);
Dr. Bayram Ali Kaya, “Mesnevi’den Seçmeler” (Metropol Yayınları, İstanbul);
Doç. Dr. Ömür Ceylan, “Tasavvufi Şiir Şerhleri” (Kitabevi Yayınları, İstanbul).
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. X
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 25
1. Kısa Sınav 15
2. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 3 3
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 10 10
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 135
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,4
Dersin AKTS Kredisi 5