Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Selçuklu Devri Kültür Tarihi TAR 381 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Türklerin tarih boyunca kurmuş oldukları dört büyük devletten birisi olan Selçukuların kültürel ve sosyal hayatlarını, ilim dünyasına katkılarını, sanatsal faaliyetlerini ve din ve düşünce yapılarını kavratmak
Dersin İçeriği Selçuklu devletlerinde, eğitim, bilim, din, tasavvuf, düşünce, kültür hayatı, beslenme kültürü, ahilik, ideolojiler, diğer toplumlarla etkileşimler hakkında detaylı bilgi verir
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Selçuklu sultanların dine, eğitim ve bilime bakışlarını açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav ,
2 Selçuklu devletlerinde dini düşünce hakkında bilgi sahibi olur Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sınav , Ödev,
3 Selçuklu toplumunda Müslüman-Hıristiyan ilişkilerini kavrar Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Performans Görevi,
4 Selçuklu toplumunda yaygın tasavvuf hareketleri hakkında bilgi edinir Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Tartışma, Anlatım, Performans Görevi, Sınav ,
5 Ahilik, fütüvvet ve esnaf teşkilatını açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Tartışma, Sınav , Ödev,
6 Kalenderiyye, Vefaiyye, Haydariyye ve Mevelivvye hakkında bilgi sahibi olur Soru-Cevap, Tartışma, Anlatım, Sınav ,
7 Selçuklu eğitim sistemi hakkında bilgi edinir Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Ödev,
8 Nizamiye Medreselerinin dünya eğitim sistemi içerisindeki yerini kavrar Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Anlatım, Ödev, Performans Görevi,
9 Selçuklu dönemi beslenme kültür hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav ,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Büyük Selçuklu Döneminde Kültür ve Düşünce Hayatının Kaynakları
2 Nizamiye Medreseleri
3 İmam Gazali’nin Selçuklu Toplumunun Oluşumundaki Rolü
4 Hasan Sabbah ve Selçuklu Toplumunda Batıni Hareketler
5 İsmailiyye ve Selçuklu Toplumuna Etkileri
6 Büyük Selçuklu Devrinde Önemli Kültür Merkezleri
7 Büyük Selçuklu devrinde seyahat kültürü ve dervişler
8 Türkiye Selçukluların devrinde eğitim ve öğretim
9 ARASINAV
10 Selçuklular devrinde mistik hareketler ve tarikatlar
11 Mevlana, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre
12 Kalenderiler, Babailer, Hayderiler, Abdalan-ı Rum, Vefailer
13 Fütüvvet, Ahilik ve Selçuklu toplumuna etkileri
14 Türkiye Selçuklularında Beslenme Kültürü
Kaynaklar
Ders Notu Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağlar Anadolu’sunda İslam’ın Ayak İzleri: Selçuklu Dönemi, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2011.
Ders Kaynakları 1. Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, 9. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2007.
2. Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağ Anadolu’sunda İki Büyük Yerleşimci (Kolonizatör) Derviş Yahut Vefaiyye ve Yeseviyye Gerçeği, Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayını, 2011.
3. M. Said Polat, Selçuklu Göçerlerinin Dünyası, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2004.
4. Abdülhüseyin Zerrinkub, Medreseden Kaçış, İstanbul: Ağaç Yayınları, 2010.
5. Nizamülmülk, Siyasetnâme, haz.: Mehmet Altay Köymen, Ankara: TTK Basımevi, 1982.
6. Mikail Bayram, Ahi Evran: Tasavvufi Düşüncenin Esasları, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1995.
7. Haşim Şahin, “Türkiye Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mutfak Kültürü”, Türk Mutfağı, ed.: Arif Bilgin-Özge Samancı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını, 2008, s. 39-55.
8. Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlana’dan Sonra Mevlevilik, İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1953.
9. Irene Melikoff, Hacı Bektaş: Efsaneden Gerçeğe, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, 1998.
10. M. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, 8. Baskı, Ankara: Dİyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1998.
11. Ahmed Eflaki, Ariflerin Menkıbeleri, I-II, terc.: Tahsin Yazıcı, Ankara: MEB Yayınları, 1989.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanabilir. X
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. X
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. X
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütebilir. X
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. X
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. X
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. X
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. X
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Seminer) 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Seminer) 1 5 5
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 120
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,8
Dersin AKTS Kredisi 5