Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Derbend ve Menzil Teşkilatı TAR 274 4 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri YOK
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MAHMUT HÜDAİ ŞENTÜRK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları YOK
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Osmanlı Devletinin birbiriyle yakından ilgili olan Ulaşım, Güvenlik ve Haberleşme Teşkilâtı hk. bilgi vermek.
Dersin İçeriği 1- Osm. Dev.in Haberleşme teşkilâtı.
2- Osm. Dev.in Ulaşım ve Yol Sistemi.
3- Osm. Dev.in Derbend teşkilâtı..
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı Devletinin Ulaşım, Güvenlik ve Haberleşme Teşkilâtını anlatır Anlatım, Soru-Cevap, Sınav ,
2 Osmanlı Devletinin Ulaşım, Güvenlik ve Haberleşme Teşkilâtı hk. temel kavramlarını açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav ,
3 Ulaşım, Güvenlik ve Haberleşme müesseselerini, devletin diger siyasi, ictimai ve ekonomik mekanizmalarıyla ilişkisini karşılaştırır Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
4 Dersin konusu içinde geçen konu ve olayları yorumlar Anlatım, Bireysel Çalışma, Ödev,
5 Dersin konusu içinde geçen olayları değerlendirir Anlatım, Örnek Olay, Sınav ,
6 Devletin diger teşkilât ve müesseseleriyle Ulaşım, Güvenlik ve Haberleşme Teşkilâtı arasında benzetim (ilgi) kurar Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin tanıtımı, önemi ve yararları hk. bilgi. Ders ile ilgili kitap ve kaynakların tanıtımı.
2 Osmanlılardan önce haberleşme tarihine genel bir bakış
3 Osmanlılarda haberleşme teşkilatı: Menzilhaneler ve Ulak Hükmü.
4 Menzilhaneler arasında haberleşme nasıl sağlanırdı?
5 Lutfi Paşa ve Menzilhanelerin yeniden teşkilatlandırılması ve İnâm Hükmü.
6 Menzil Teşkilâtının bozulması ve Menzilhanelerde Kiracıbaşılık usulünün getirilmesi.
7 Menzilhanelerin kaldırılması ve Ref-i Menzil Bedeli.
8 Tanzimattan sonra Osm. Dev.de Haberleşme.
9 ARASINAV
10 Osmanlılarda Derbend Teşkilâtına giriş: Derbend ne demektir? Derbenlerin istimai kadroları; Derbend Teşkilâtına dahil zümreler; Derbencilerin mükellefiyet ve muafiyetleri.
11 Osmanlı iskân siyasetinde Derbendlerin yeri.
12 Osmanlı Devletinin ulaşım sisteminde yollar ve kollar.
13 Şehir-içi yol inşaatçılığı: Kaldırım yapımı ve Kaldırımcılar; Teşkilatı. Sokak ve Cadde temizliği, tamiri ve bakımı.
14 Şehir-dışı (Şehirlerarası) yol inşaatçılığı: Rumeli ve Anadolu Yolları: Kollar ve güzergâhlar; Yapım, bakım, onrım.
Kaynaklar
Ders Notu 1-M. Hüdai Şentürk, Osmanlarda Haberleşme ve Menzil Teşkilâtına Genel Bir Bakış, Türkler, Ankara.
2-M. Hüdai Şentürk, Osmanlı Devletinin Ulaşım Teşkilâtı ve Yol Sisitemine Genel Bir Bakış, Türkler, Ankara.
3-Cengiz Orhonlu, Osm. İmp.da Derbend Teşkilâtı, İstanbul 1990.
Ders Kaynakları 1-Yusuf Halaçoğlu, Osm. İmp.da Menzil teşkilâtı ve Yol Sisitemi, Doktora Tezi, PTT yay.
2- Cengiz Orhonlu, Osm. İmp.da Şehircilik ve Ulaşım, İzmir 1984.
3-O. Nuri ergin, Mecelle-i Umur-ı Belediye, İst. B.Şehir Belediyesi yay., 9 C.
4-Nesimi Yazıcı, Tanzimatta Haberleşme ve Kara Taşımacılığı, OTAM, sayı: 3, Ankara 1992.
5-Şekip Eskin, Posta, Telgraf ve Telefon Tarihi, Ankara 1942.
6-Şekip Eskin, Türk Posta Tarihi, Ankara 1942
7-M. Fatih Müderrisoğlu, Menzil Kavramı, ve Osmanlı Devletinde Menzil yerleşimleri, Türkler, Ankara.
8-Aleksandır Antonov, Bulgar Topraklarında Kurulan Menzil Sisteminin Organizasyonu, , Türkler, Ankara.
9-Yücel Özkaya, XVIII. Yy.da Menzilhane Sorunu, AÜ DTCFD, XXVIII/3-2, Ankara 1977, s. 339-366.
10-M. Yaşar Ertaş, XVIII. yy. Başlarında Rumelideki Menzillerin askerî Fonksiyonları, CBÜ Fen-Edebiyat Fak. Dergisi, Sayı: 1, Manisa 1977. s. 91-97.
11-Yusuf Halaçoğlu, XVIII. yy.da Osm. İmp.un İskân Siyasetinde Derbendlerin Yeri, Milli Eğitim ve Kültür Dergisi, Yıl 2, sayı: 6, Ankara 1980, s. 95-102.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanabilir. X
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. X
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. X
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütebilir. X
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır.
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar.
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir.
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. X
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 135
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,4
Dersin AKTS Kredisi 5