Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Nitel ve Nicel Araştırma Teknikleri SOS 301 5 4 + 0 4 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. PINAR YAZGAN HEPGÜL
Dersi Verenler Doç.Dr. YAŞAR SUVEREN, Doç.Dr. PINAR YAZGAN HEPGÜL,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Sosyal bilimlerdeki araştırma pratiklerinin artan oranda yöntemsel olarak çoğul bir nitelik taşıdığı görülmektedir. Nicel ve nitel araştırma pratikleri birbirlerinden farklılaşan felsefi, yöntemsel ve teknik özelliklere sahiptir. Bu ders söz konusu yaklaşımların arasındaki temel farklılaşmaların anlaşılıp kavranmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede ders dönemi boyunca sözü edilen iki yaklaşımın temel felsefi ve yöntemsel ayrıntılarına değinilecek ve ağırlıklı olarak da nitel yaklaşımın esasları üzerine odaklanılacaktır.

Dersin İçeriği

Bu derste, veri türleri içerisinde nicel ve nitel verinin yeri ve önemi; nitel ve nicel araştırmanın karşılaştırması; benzerlik ve farklılıkları, nitel ve nicel veri türleri ve veri toplama teknik ve araçları, nitel araştırmalarda örnekleme çeşitleri ve nitel analiz konularına değinilecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Araştırma kapsamında örnekleme yöntemini belirler, örnek istatistiklerini hesaplar,örneklemenin hatasını ölçer,örnek istatistiği yardımıyla yığın parametrelerini tahmin eder, tahminde örnek büyüklüğünü dikkate alarak hangi olasılık dağılımından yararlanı Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
2 Örnek büyüklüğü ve sondaj nispetine göre örnekleme hatasını nasıl ölçeceğini belirler, optimal örnek büyüklüğünü hesaplar Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
3 Araştırma konusu ile ilgili araştırma hipotezini kurar, testin şeklini ve yönünü belirler, hipotezler için kabul ve ret bölgelerini gösterir, örneklem yardımıyla test istatistiğini hesaplar, Ho hipotezi için kabul/ret kararı verir, sonucu değerlendirir Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
4 Kategorik veriler için değişkenler arasında bağımsızlık testi yapar, hipotez testi sistematiğini kullanır, çıkan sonuçları yorumlar ve karar verir. Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
5 Veri setindeki gözlem değerlerinin teorik olasılık dağılımlarından hangisine uyduğunu gösterir, , hipotez testi sistematiğini kullanır, çıkan sonuçları yorumlar ve karar verir. Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
6 İki değişken arasında ilişki olup olmadığını araştırır, ilişkinin anlamlı olup olmadığını belirler, anlamlı bir ilişki varsa ilişkinin modelini formüle eder, değişkenlerden biri ile diğerini tahmin eder, tahminin belli bir olasılık düzeyine göre yorumlar Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
7 Zaman serisine en uygun tahmin denklemini belirler, tahmin denklemini kullanarak projeksiyon yapar, tahminler için yapılan hatayı ölçer, belli bir olasılık düzeyinde tahmin aralığını belirler, elde ettiği sonucu yorumlar. Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
8 Fiyat ve miktarlardaki nispi değişmeleri ölçer, ölçüm sonuçlarını yorumlar, ekonomik göstergeleri irdeler, reel ücretleri hesaplar, indeksleri deflatör olarak kullanır. Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Proje Temelli Öğrenme , Sınav , Proje / Tasarım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Bilimsel Araştırma Yöntemlerinde Temel Dönüşümler
2 Bilimsel Araştırma Yöntemlerinde Temel Dönüşümler
3 Sosyal Bilimlerde Farklı Yaklaşımlar
4 Nitel Araştırmanın Temel Özellikleri
5 Nitel Araştırma Süreci
6 Nitel Araştırma Süreci
7 Nitel Araştırmada Örneklem
8 Nitel Araştırmada Örneklem
9 ARA SINAV
10 Görüşme ve Odak Grup Görüşmesi
11 Gözlem Tekniği
12 Doküman İnceleme
13 Nitel Analiz
14 Nitel Analiz
Kaynaklar
Ders Notu

Bal, Hüseyin (2011) Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırma Yöntem ve Teknikleri, Fakülte Yayınevi

Ders Kaynakları

SOSYAL BİLİMLERDE NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, Ali Yıldırım ve Hasan Şimşek, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.

SOSYOLOJİ ve ANTROPOLOJİDE NİTELİKSEL YÖNTEM ve ARAŞTIRMA, Belkıs Kümbetoğlu, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, 2005.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyoloji ve yardımcı disiplinlerle ilgili, en etkin metotları ve güncel bilgileri içeren bilgi kaynakları, uygulama araç – gereçlerini, üst düzeyde kullanabilme bilgisine sahiptir. X
2 Sosyoloji disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, geçmiş ve güncel bağlantıları ile konuları tanılar, analiz eder, tartışır ve gelecek projeksiyonu sunar. X
3 Sosyoloji disiplini ve ilgili alanlarda elde ettiği birikimi aktif biçimde yazılı ve sözlü yolla ifade edebilir, bu alanlarda ihtiyaç duyan kişi ve kurumlara araştırma ve rapor sunar. X
4 Sosyoloji metotlarını kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama, sentez yapma ve değerlendirme becerilerine sahiptir. X
5 Güncel sosyolojik kavramsallaştırmalara, akımlara ve tartışmalara eleştirel yönden yaklaşabilir. X
6 Alanındaki yönelimleri, ihtiyaçları bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. X
7 Alanıyla ilgili çalışmalarda sorumluluk üstlenir, bağımsız veya takım çalışması yaparak çözümler üretir. X
8 Sosyoloji alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1). X
9 Sosyoloji alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, donanımı ve istatistik bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
10 Sosyoloji alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
11 Sosyolojik bilgiyi, diğer toplum bilimleriyle disiplinler arası bir düzlemde farklı toplum ve kültürlerde etkili bir şekilde işler ve disiplinler arası çalışmalara katılır. X
12 Alanında bilgisini geliştirmek yeni açılımlar ortaya koymak için çaba gösterir, yeniliklere açıktır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 10
1. Performans Görevi (Uygulama) 10
1. Performans Görevi (Seminer) 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 55
1. Final 45
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 5 5
Final 1 6 6
Toplam İş Yükü 139
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,56
Dersin AKTS Kredisi 6