Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İstatistik Fizik FIZ 238 4 4 + 0 4 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ALİ SERDAR ARIKAN
Dersi Verenler Prof.Dr. HÜSEYİN MURAT TÜTÜNCÜ,
Dersin Yardımcıları Fizik Bölümü Araştırma Görevlileri
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı Fiziksel sistemleri istatistik fizik prensipleri ışığında incelemek
Dersin İçeriği Olasılık, Binom Dağılım, Özdeş Parçacıklar, Dağılım Fonksiyonları, Maxwell Hız Dağılımı, İdeal Gaz Sistemleri, Einstein ve Debye Modelleri
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Binom dağılımı ifade eder ve farklı sistemleri bu dağılımın özellikleri ışığında inceler. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
2 Maxwell-Boltzmann, Bose-Einstein, Fermi-Dirac istatistiğini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
3 Verilen bir sistem için paylaşım fonksiyonunu yazar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
4 Termodinamik potansiyelleri tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
5 Gazların kinetik teorisini ortaya koyar ve Maxwell hız dağılımını ifade eder. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
6 Katıların ısı sığasını Einstein ve Debye modellerini göz önüne alarak açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Problem Çözme, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Olasılık ve Temel Kavramlar [1] Sayfa 1-12
2 Binom Dağılımı, Ortalama Değer, Standart Sapma [1] Sayfa 12-23
3 Gauss dağılımı, Poisson Dağılımı, Gelişigüzel Yürüme Problemi [1] Sayfa 23-36
4 Ayırtedilebilir Parçacıklar, makrodurum, Mikrodurum, Entropi [2] Sayfa 5-16
5 Lagrange Belirsiz Çarpanlar Metodu, Maxwell-Boltzmann Dağılım Fonksiyonu, Paylaşım Fonksiyonu [3] Sayfa 342-344; 357-361; 449-452
6 Ayırtedilemez Parçacıklar, Bose-Einstein İstatistiği, Pauli Dışarlama İlkesi, Fermi-Dirac İstatistiği [3] Sayfa 333-341
7 Bose-Einstein ve Fermi-Dirac Dağılım Fonksiyonları [3] Sayfa 349-357
8 Girilebilir Durum Sayıları [1] Sayfa 37-58
9 Arasınav
10 Kanonik Dağılım, Klasik İstatistik Fizikte Paylaşım Fonksiyonu, Eşbölüşüm Kuramı [1] 176-205
11 Termodinamik Potansiyeller, Tek Atomlu İdeal Gaz Sistemi [3] 190-198; 374-378
12 İdeal Gazlarda Kinetik Kuram, Maxwell Hız Dağılımı [1] 369-390
13 İdeal Gazlarda Paylaşım Fonksiyonu ve Termodinamik Nicelikler [1] 230-268
14 Katıların Özgül Isı Sığası, Einstein Kuramı, Debye Kuramı [3] 412-441
Kaynaklar
Ders Notu [1] Apaydın F., İstatistik Fizik, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2004
[2] Trevena D.H., Statistical Mechanics, Woodhead Publishing, 2002
[3] Sears F.W., Salinger G.L., Çeviren:Nuri Ünal, Termodinamik Kinetik Kuram ve İstatistik Termodinamik, Literatür, 2002
Ders Kaynakları
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Fizik ve matematik alanlarında ileri düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgi ve kavrayışı kullanabilme becerisi X
2 Fen ve matematik alanlarındaki kuramsal, deneysel ve teknolojik bilgi ve deneyimlerini uygulama ve kavrama X
3 Fizik alanındaki kavramları, fikirleri ve verileri bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık problem ve konuları belirleme, analiz etme, tartışmalar yapma, kanıta ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirme becerisi X
4 Fizik uygulamalarında deney kurma ve gerçekleştirme, veri toplama, deney sonuçlarını analiz etme, yorumlama ve kavrama X
5 Fizik alanı uygulamalarının sonuçları hakkında toplumu bilgilendirme, onlara düşüncelerini, problemlere ilişkin çözüm yöntemlerini, nicel ve nitel verilere dayandırarak açık bir biçimde aktarma becerisi X
6 Fizik alanı ile ilgili modern ve teknolojik yöntem, teknik ve cihazları kullanma becerisi
7 Fizik alanında gerekli olan bilgisayar yazılımı ve donanımı kullanabilme becerisi
8 Alan dışı seçimlik desler ile farklı ilgi alanlarında kişisel gelişimi destekleme becerisi X
9 Disiplinlerarası çalışmaları bağımsız ya da takımlarda etkin bir biçimde yürütme becerisi X
10 Bilim ve teknoloji konularındaki endüstrinin ihtiyaç duyduğu sektörlerde güncel gelişmeleri takip ederek kişisel ya da sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayıp yönetme becerisi
11 Fizik alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında kazanılan Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi ve en az bir yabancı dil bilgisini kullanma ve bilimsel, sosyal ve etik değerleri gözetme becerisi X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 30
2. Ödev 30
3. Ödev 40
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 10 10
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 157
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,28
Dersin AKTS Kredisi 6